H άγονη γη (δίγλωσση έκδοση)

«Μέ τή µετάφραση τοῦ ποιήµατος The Waste Land τοῦ T.S. Eliot πού καταθέτει ἐδῶ, ὁ Χάρης Βλαβιανός θέτει ἑαυτόν ἐνώπιον µιᾶς διπλῆς καί ἐξαιρετικά δύσκολης πρόκλησης. Γιατί τό ποίηµα αὐτό ἀποτελεῖ ἕνα ἀπό τά καταστατικά κείµενα τοῦ µοντερνισµοῦ τοῦ 20οῦ αἰώνα κι ἕνα µεῖζον ἔργο τῆς παγκόσµιας λογοτεχνίας, ἐνῶ ἡ ἀπόδοσή του στά ἑλληνικά, ὡς Ἔρηµη χώρα, ἐδῶ καί 85 χρόνια, ἔχει καθαγιασθεῖ ἀπό τό κῦρος καί τήν αἴγλη τῆς ὑπογραφῆς τοῦ νοµπελίστα Γιώργου Σεφέρη.

Θέλει τόλµη ν’ ἀναµετρηθεῖς µέ ἕνα τέτοιο ἔργο σέ ξένη γλώσσα καί νά τό µεταφράσεις. Θέλει αὐτοπεποίθηση νά συγκριθεῖς µέ ἕνα τόσο ἑδραιωµένο πρότυπο στή δική σου γλώσσα καί νά φανεῖς ἐπαρκής. Θέλει βέβαια πάνω ἀπ’ όλα µόχθο, γιατί κάθε λέξη πολλαπλά ἀντηχεῖ κι εὔκολα δέν ἐνδίδει. Θέλει γνώση καί µελέτη γιά νά τεκµηριώσεις νέες προτάσεις. Θέλει καί ἀποφασιστικότητα καθώς όλα θά µποροῦσαν κι ἀλλιῶς νά εἰπωθοῦν. Καί, φυσικά, θέλει ταλέντο γιά νά τά συγκεράσεις όλα αὐτά καί νά ἠχήσουν σωστά.

Ὅλα τά παραπάνω τά διαθέτει ὁ Βλαβιανός. Καί στή διπλή πρόκληση ἀπαντᾶ πετυχαίνοντας δύο στόχους: Ἀπό τή µιά πλευρά, µᾶς προσφέρει µιά ἀπόδοση ἑνός ἀριστουργήµατος σέ σύγχρονο, δόκιµο λόγο στή γλώσσα µας – ὡς ποιητής. Ἀπό τήν ἄλλη, µέ τήν κατατοπιστική εἰσαγωγή καί τά διαφωτιστικά σχόλια καί σηµειώσεις πού παραθέτει, µᾶς προσφέρει ἕνα πλαίσιο όπου µποροῦµε νά ἐντάξουµε τό ἔργο στίς λεπτοµέρειές του γιά νά κατανοήσουµε τίς διάφορες πτυχές του, ἀλλά καί νά ἀντιληφθοῦµε πιθανές παρανοήσεις σέ προηγούµενες µεταφράσεις – ὡς φιλόλογος ἐρευνητής. Κι όλα αὐτά µαζί ἀνανεώνουν τήν πρόσληψη τοῦ κειµένου καί ἐνδυναµώνουν τήν ἀπόλαυση τῆς ἀνάγνωσης.

Συµβουλή πρός τόν ἀναγνώστη: ἄς ἀφεθεῖ στό κέντρισµα τῆς περιέργειας πού θά τοῦ προκαλέσει ἡ νέα ἀπόδοση τοῦ τίτλου, ὡς Ἄγονη γῆ (ἡ ὁποία εὔστοχα ἀνακαλεῖ τήν αἴσθηση ἑνός τόπου πού δέν µπορεῖ νά συντηρήσει τή ζωή – τό κεντρικό µοτίβο τοῦ ποιήµατος), καί ἄς προχωρήσει σέ µιά ἐξερεύνηση ἐκεῖ, ἡ ὁποία θά τόν ἀνταµείψει».

Μίλτος Φραγκόπουλος