Η δίκαιη ικανοποίηση για την υπέρβαση της εύλογης διάρκειας της διοικητικής δίκης

Με τις διατάξεις των άρθρων 53 έως 58 του Ν. 4055/2012 θεσπίστηκε ως νέο ένδικο βοήθημα η αίτηση για δίκαιη ικανοποίηση λόγω υπερβάσεως της εύλογης διάρκειας της διοικητικής δίκης. Έκτοτε έχει εκδοθεί ένας σημαντικός αριθμός αποφάσεων που αφενός δείχνουν ότι η αίτηση αυτή έχει αυξανομένη εφαρμογή στην πράξη, αφετέρου έχουν εξειδικευθεί πλέον νομολογιακά πολλά από τα αναφυόμενα ζητήματα, ώστε να είναι πλέον ώριμη η θεωρητική και νομολογιακή της ανάλυση. Στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου επιχειρείται η ανάλυση της θεωρητικής και νομολογιακής εφαρμογής της αίτησης δίκαιης ικανοποίησης με συστηματικές και παράλληλες αναφορές και στη νομολογία του ΕΔΔΑ, όπου αυτό απαιτείται. Η πορεία που ακολουθείται στην ανάλυση είναι αυτή που ακολουθούν τα άρθρα 53-58 του ν. 4055/2012, καθώς αυτά περιγράφουν την αίτηση δίκαιης ικανοποίησης. Στο δεύτερο κεφάλαιο εξετάζονται η ΕΣΔΑ και το ΕΔΔΑ. Επιχειρείται η ανάλυση της εξέλιξης της νομολογίας του ΕΔΔΑ μέχρι και τις σχετικές πιλοτικές αποφάσεις, με ιδιαίτερη έμφαση στις πιλοτικές αποφάσεις για την Ελλάδα και σε αυτές που ακολούθησαν τη θέση σε ισχύ της αίτησης δίκαιης ικανοποίησης του ν. 4055/2012 και του ν. 4239/2014, και οι οποίες έκριναν την αποτελεσματικότητά τους. Αναλύεται επίσης το βασικό θεωρητικό και νομολογιακό πλαίσιο για την παραβίαση του δικαιώματος στη «λογική προθεσμία», με ιδιαίτερη έμφαση στο πεδίο εφαρμογής του δικαιώματος, στα κριτήρια για την εκτίμηση του ευλόγου χρόνου κατά το ΕΔΔΑ και στον κρίσιμο χρόνο του δικαιώματος. Τέλος επιχειρείται μια πρώτη συνολική κριτική αποτίμηση της νομολογίας και της νομοθεσίας – η οποία βεβαίως διατρέχει σε πολλά σημεία τη μελέτη, καθώς η νομική επιστήμη δεν εξαντλείται στη θεωρητική και νομολογιακή ανάλυση του εκάστοτε ισχύοντος κανόνα, αλλά οφείλει να προσεγγίζει διαρκώς τα ζητήματα με εποικοδομητική κριτική σκέψη.